قلم چکش هیدرولیکی

در زمانهای قدیم اگر قصد استخراج سنگ از معادن سنگ یا شکستن سنگ ها را داشتند باید از ابزار اولیه ای همچون پتک و قلم استفاده میکردند که این کار نیاز به نیروی انسانی فراوان و صرف زمان بسیار زیاد را داشت اما پس از گذشت زمان و استفاده ی انسان از قدرت عقل و تخیل توانستند تجهیزات و ماشین آلاتی را اختراع کنند که هم قدرت زیادی داشت هم نیاز به نیروی دست و استفاده از پتک و قلم نداشت از جمله ی این تجهیزات میتوان به دستگاه های دریل واگن و سوراخ و چال زدن عمیق برای کارگذاشتن مین های انفجار قوی اشاره کرد که با فشار باد کارمیکردند که این باد توسط کمپرسورهای دیزلی بزرگ تامین میشد از دیگر تجهیزات تولید شده برای استخراج سنگ و شکستن سنگ میتوان به پیکور های بادی و برقی و پیکورهای هیدرولیکی اشاره کرد اما این تجهیزات فقط برای شکستن و استخراج سنگ بود بشر برای جا به جایی سنگها و سایر عملیات های عمرانی و راهسازی ماشین الات دیگری هم اختراع کرد مانند تراکتورها ، کامیون ها ، دامپتراک ها ، لودرها و بیل های مکانیکی که روز به روز توسط شرکت ها و کمپانی های بزرگ اختراع و ثبت میشدند از پیشروترین کمپانی های عرصه معدن و ماشین آلات راهسازی  میتوان به اطلس کوپکو در آلمان ، شرکت کروپ در آلمان ، شرکت کاترپیلار در آمریکا ، شرکت فوروکاوا در ژاپن ، شرکت کوماتسو در ژاپن ، شرکت ولوو در سوئد ، شرکت هیوندایی در کره ی جنوبی و سایر شرکت های بزرگ دیگر اشاره کرد.

اما امروز ما درمورد چکش های هیدرولیکی برای استخراج سنگ و تخریب پل ها و ساختمان ها و بتن ها صحبت میکنیم. چکش های هیدرولیکی برای خردکردن سنگ ها از نیروی هیدرولیک که از پمپ بیل مکانیکی تامین میشود استفاده میکنند که این مقدار جریان روغن نسبت به وزن و سایز پیکور متفاوت است مثلا برای پیکورهای 3 تنی جریان روغن بیشتری نسبت به پیکور های 300 کیلویی نیاز است و از آن طرف هم قدرت تخریب پیکور 3 تنی بسیار بیشتر از پیکور 300 کیلویی میباشد چکش های هیدرولیکی در اوزان و سایزهای مختلفی تولید شده که هر کدام برای عملیات خاصی در نظر گرفته میشوند مثلا برای تخریب آسفالت جدول وسط شهر از مینی بیل مکانیکی و برای استخراج سنگ ها معدنی از پیکور های سنگین 2 تن به بالا استفاده میشود .

سیستم کارکرد پیکور های هیدرولیک شبیه به هم میباشند به این صورت که جریان روغن از سیستم لوله کشی بیل مکانیکی وارد قسمت شیرکنترل چکش شده و با فرمان شیرکنترل پیستون به سرعت بالا و پایین شده و ضربات قدرتمندی به قلم پیکور وارد میکند که باعث شکستن سنگ میشود و سپس فشار روغن داخل چکش توسط آکومالاتور و لاستیک دیافراگم گرفته شده و به مخزن روغن هیدرولیک بیل مکانیکی بازمیگردد.

خوب حالا میرسیم به نوع و متریال قلم چکش هیدرولیکی که بسته به نوع سنگ و معدن متفاوت است مثلا برای استخراج سنگ سیلیس از قلم فورج و ضدسایش ستفاده میشود برای کار در معدن سنگ آهن از قلم الماسه استفده میشود برای خرد کردن سنگ از قلم نوک مدادی و چهارسو استفاده میشود برای تخریب بتن و ساختمان از قلم تبری معمولی استفاده میشود برای برش آسفالت و برش سنگ تخت از قلم برش تخت استفاده میشود که در تولید هریک از این مدل قلم ها از فولاد خاص و درصد سختی مشخصی استفاده میشود.

یکی از اصلی ترین عوامل در تعیین عمر قلم، نحوه استفاده درست از آن می باشد. قلم در برابر نیروی محوری (همراستا با طول قلم) دارای مقاومت مناسبی می باشد، در حالی که در برابر نیروی شعاعی (بدلیل سختی بالا و مقاومت پایین آن در مقابل خمش)، ضعیف می باشد در واقع بلند کردن یا جابجایی اجسام توسط قلم، کج کار کردن با چکش و یا استفاده از چکش با بوشهایی با لقی غیر مجاز باعث اعمال این نیرو و نهایتا شکست آن می گردد.

شکستگی قلم حالات مختلفی دارد. یکی از روش های تشخیص علت شکستگی قلم از طریق مشاهده سطح مقطع شکستگی آن است.

سطح مقطع شکستگی شامل محل شروع شکست واقع بر سطح بیرونی قلم، سطح براق شکستگی ناشی از خستگی و سطح عریض ناهموار به رنگ خاکستری و در نهایت قسمت پایانی شکستگی شامل لبه نوک تیز است.

جهت جلوگیری از وقوع اینگونه شکستگی­ها،دقت و توجه در نحوه بکارگیری چکش الزامی است. در ادامه انواع ترک خوردگی و شکستگی قلم  به همراه دلابل مربوطه بطور شماتیک نمایش داده می­شود.

1.1 شکستگی ناشی از خالی ضربه زدن:

شکستگی ناشی از خالی ضربه زدن مداوم که شکستگی ته قلم و لهیدگی نشیمن رادپین را نیز به دنبال دارد

1-2شکستگی ناشی از کج کار کردن:

همواره برای کار با چکش موقعیت عمودی را انتخاب کنید . استفاده از چکش به صورت مایل باعث خوردگی بوش های قلم و در نهایت شکستن آن و در مواردی شکستن پیستون می شود .

1-3شکستگی ناشی از استفاده قلم نامناسب، کج کارکردن و اهرم کردن:

1-4تغییر شکل و شکستگی ناشی از استفاده مداوم و بدون وقفه از چکش و حالت قارچی شکل شدن سر قلم:

به یاد داشته باشید هیچ گاه بیشتر از 15 ثانیه به صورت مداوم در یک نقطه ضربه نزنید. این کار باعث می گردد که سر قلم بشدت گرم و گداخته گردد و اصطلاحا” آب قلم گرفته شود” در نتیجه  نوک تیز آن به حالت قارچی شکل تغییر می یابد.

1-5شکستگی ناشی از بلند کردن اجسام با قلم

به هیچ عنوان از قلم چکش هیدرولیکی برای جا به جایی اجسام مثل بسته میله گرد و یا پالت و… یا هول دادن سنگهای بزرگ و بتن و… استفاده نکنید این کار علاوه بر شکستن قلم احتمال برگشتن سنگ هنگام هول دادن و اصابت به بیل مکانیکی یا پاره شدن یا در رفتن زنجیر هنگام جا به جایی اشیا سنگین هست که این کار بسیار خطرناک بوده و خسارات جبران ناپذیری به دستگاه و اپراتور وارد میکند.

2- انواع شکستگی در بدنه قلم

2-1 شکستگی ناشی از اهرم کردن قلم

یکی دیگر از دلایل شکستن قلم چکش هیدرولیکی اهرم کردن قلم توسط راننده بیل مکانیکی یا سایر ماشین آلاتی که چکش بر روی اون نصب شده هستش که معمولا به دلیل خستگی ناشی از کار زیاد یا بی تجربگی اپراطور دستگاه میباشد بعضی مواقع اپراطور هنگام استخراج سنگ در معادن قلم پیکور رو بین سنگ ها اهرم میکند و قلم میشکند این اتفاق ارتباطی به متریال قلم چکش هیدرولیکی ندارد حتی اگر قلم پیکور اورجینال هم باشد قطعا خواهد شکست پس به هیچ عنوان برای استخراج سنگ قلم پیکور را اهرم نکنید.

2-2 شکستگی ناشی از گشاد بودن بوش های سندان

سندان چکش هیدرولیکی دارای 2 بوش میباشد اولی بوش سر یا بوش قلمگیر و دومی بوش داخلی که محل تلاقی و برخورد پیستون به دم قلم چکش هیدرولیکی میباشد خیلی مهم است که این بوش ها فیت باشند تا ضربات پیستون به دم قلم مستقیم و بدون انحراف وارد شود اکثر شکستگی های دم قلم و ته پیستون به دلیل گشاد شدن و عدم تعویض این بوش ها میباشد قابل ذکر است که این بوش ها با قطعه ای به نام پین بوش در سندان مهار میشود.

عدم تعویض به موقع این بوش ها علاوه بر شکستن دم قلم و ته پیستون  باعث خوردگی سندان نیز شده و محل قرارگیری بوش ها نیز گشاد شده و از سایز اصلی خارج و اورسایز میشود که در زمان تعویض بوش ها باید توجه کرد که از بوش های اورسایز استفاده شود.

منبع : پیشرو ماشین